БОЛИ ПАРВОЗ

ХУДОӢ ШАРИФОВ,

аз китоби “Савти аҷам”, Душанбе, 2002

Таҳсили ибтидоиашро Муъминшо дар ҳамон деҳаи Курговад сар кард. Мактаб дарсхонаи муқаррарии тоҷикӣ, барномаҳои расмии давлатӣ, дар оғоз бо алифбои лотинӣ пас аз соли 1940 бо алифбои русӣ буд. Ҷиҳати ҷолиби дарсҳо, бо иловаи ахбору нақлу ривоятҳои халқию адабӣ, таълими забони русӣ буд. Барои мардуми маҳаллӣ забони русӣ, чи дар таълим ва чи дар гуфтугӯи аскарҳои сарҳадбони рус, кайфияте дошт. Муддати ду сол Муъминшо дар шаҳрчаи маркази ноҳия, дар хонаи амакаш Ғайрат зиндагӣ мекард ва таҳсилро идома медод. Зиндагӣ дар маркази ноҳия, ки дар он ҷо суннатҳои гӯштигирӣ дар маросимҳои шодӣ, сарояндагӣ, навозандагӣ ривоҷу равнақе доштанд, хотироти зиёдеро ба Мӯъминшо бахшидааст. Мувофиқи нақли мӯйсафедон ва ҳамсиннон Муъминшо дар кӯдакӣ ҷуссаи қоқина, қомату дастони дарозе дошт, ки ба сабаби харобии тан, дар назари аввал номутаносиб менамуданд. Ангуштони дарози панҷаҳои даст нишонае аз танумандии Баҳром, ки лақаби Чӯбинаро дошт, медоданд. Фақат чашмони бузурги ин бача гувоҳи назари фарох ба ҷаҳон ва эҳсос кардани талаввуни табиӣ ва радду бадали авзоъ ва симоҳо буда метавонистанд. Зимнан, бинандагони он замон дарвозаи басирати тавонои соҳибашон будани онҳоро нашинохта,аз сурати зоҳирии чеҳраи хурду чашмони бузург изҳори тааҷҷуб ва шӯхиҳои калонгирона менамуданд.

Идомаи: БОЛИ ПАРВОЗ

ОБИ АНОРИ ДИЛРО АЗ ДИДААМ ФИШУРДАМ

Хабари реҳлати устод Бозор диламро реш кард. Бо шунидани хабари марги устод лолу музтар мондам. Гумон кардам як олами зебоӣ ботини маро тарк кард. Боварам намеояд, ки дигар ӯро намебинам, дар бораи шеъру шоирӣ бо ӯ баҳс намоям, асабонияш созам. Бори охир қабл аз сафараш ба Амрико телефонӣ суҳбат доштем.

Идомаи: ОБИ АНОРИ ДИЛРО АЗ ДИДААМ ФИШУРДАМ

БӮИ ГУЛХОР

 Шоироне ҳастанд, ки ба майдони адабиёт бо як ҷӯшу хурӯш, суръат,ҳатто бо валвалаюҳангома ва баъзеи дигар баръакс, ором, ботамкин ва оҳиста-оҳиста дохил мешаванд. Ин ҳолат гоҳ на фақат махсуси як-ду шоир, балки хусусияти як давраи шеърҳам мешавад. Масалан, солҳои шастуми шеъри муосири тоҷик, ба назари ман,ҳамин гунна махсусият дошт. ҷавононе, ки дар он солҳо ба адабиёт дохил мешуданд, аксаран бо ҷӯшу хурӯш, майли тозаҷӯии худ, ки гоҳо он қадар амиқҳам набуд, диққати касро ба худ мекашиданд.

Идомаи: БӮИ ГУЛХОР

ДАРАХТИ ДӮСТӢ БИНШОНДЕМ

Мардуми мо мақоле дорад: "Соле, ки накӯст, аз баҳораш пайдост". Воқеан ҳам, баҳори имсола барои мардуми тоҷику ӯзбек хуш омад, зеро бо қудуми мубораки он насими форами дӯстиву бародарӣ дар сарзаминҳоямон парафшон гашту оҳанги шодию сурур дар дили мардумони ҳарду кишвар танин андохт. Яқин, дарахти дӯстие, ки дар оғози баҳор аз ҷониби сарварони ҷумҳуриҳои Тоҷикистону Ӯзбекистон муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон ва муҳтарам Шавкат Мирзиёев шинонида шуд, фардо меваҳои ширин хоҳад овард.

Идомаи: ДАРАХТИ ДӮСТӢ БИНШОНДЕМ

«ДАРГАҲИ МЕҲРУ ВАФО»-И ДУ ХАЛҚ

 Академик Муҳаммадҷон ШАКУРӢ:

Китоби Насим Раҷабро, ки дар бораи ҳавлии  устод Айнист, хондам. Ин китоб ба ман маъқул шуд, ба шавқи тамом  хондам. Бисёр бо меҳр навишта шудааст. Муаллиф дили пурмеҳр дорад ва дар бораи Айнӣ, дар бораи ҳавлии ӯ, ки ваҷаб-ваҷаб қадамгоҳ аст, бо меҳру муҳаббат  қалам меронад.

Идомаи: «ДАРГАҲИ МЕҲРУ ВАФО»-И ДУ ХАЛҚ

ТАЛХИҲОИ "БОДОМИ ШИРИНДОНА"

Китобии «Бодоми шириндона»‑и Гули Зард соли 2007 аз тариқи нашриёти «Эҷод” ба табъ расидааст. Маълумоти кӯтоҳ, ки ба қалами муҳаррир ё муаллиф тааллуқ доштанаш равшан нест, гӯё қаблан хонандаро аз сифати асар огоҳ мекунад.

Идомаи: ТАЛХИҲОИ "БОДОМИ ШИРИНДОНА"

МУШТ– НАМУНАИ ХИРВОР

 Ҳабибулло Нозирӣ беш аз 40 сол боз хомафарсоӣ мекунад, вале маҳсули «эҷодиёташ» чанд пораи ҳавоиву беҳадафи манзум ва чанд ба ном дубайтии тақлиди рӯиросту урёни Бобо Тоҳири Урён асту бас. Аз мисолҳо бармеояд, ки ӯ натанҳо аз табъу завқи ибтидоии адабӣ, аз мантиқу таносубу маънӣ фарсахҳо дур аст, балки вазну қофияро ҳам намедонаду саводи оддии беғалатнависӣ ҳам надорад.

Идомаи: МУШТ– НАМУНАИ ХИРВОР

АДИБ ДАР БОРАИ АДИБ

ШОИРИ ХОНАДОНИ МО

Бисёр адибони машҳури олам асаре аз боби заҳмати эҷод иншо кардаанд. Ин корест зарур, махсусан барои таълими ҷавонон. Шоири маҳбуби бачаҳо Ҷўра Ҳошимӣ ҳам ҳақ дорад чунин китобе нависад ва агар нависад, бешубҳа асари рўйимизии шоирони бачаҳо, бахусус навқаламони мо, хоҳад шуд, зеро барои адиби бачаҳо одоби адибу фаросати эҷод муҳимтар аз дигар муҳиммоти қаламкашист ва ин ҳамаро ў дорад.

Идомаи: АДИБ ДАР БОРАИ АДИБ

АНИСУ МУНИСИ ДИЛИ РАМИДА

Дар ин олами азаливу абадӣ ҳар халқу ҳар сарзамин тақдири хоссаи хешро дорад, ки дар лаҳзаҳои ҳассосу қисматсоз бо кору пайкор ё бекориву бепайкории фарзандонаш хубтару равшантар ва ё бадтару тиратар мешавад.

Идомаи: АНИСУ МУНИСИ ДИЛИ РАМИДА

ТАМАДДУНИ ТОҶИКӣ

(ГУЗОРИШИ МУҚАДДИМОТИИ МАВЗӯЪ)

Тамаддуни тоҷикӣ бо зиндагии таърихӣ, сиёсӣ ва иҷтимоии мардуме вобаста аст, ки аз замонҳои қадим бо номи ориёӣ, эронӣ аз аввали асри Х1 («Таърихи Байҳақӣ»-и Абулфазли Байҳақӣ) бо номи тоҷик дар марзи Хоразм, Марв, Ҳирот то Систон ва дар Шарқ аз Ҳафтрӯд, Фарғона, Бадахшон, то кӯҳҳои Ҳиндукуш зиндагӣ мекунанд. Ҳудуди таърихии мавзеи сукунати тоҷикон ба сарзаминҳои на ромишбахш, вақте «ба чашми мардумонаш хуш», ки дар Авесто аз офариниши онҳо хабар меёбем, асосан мувофиқат дорад. Ин қазия ба қадимӣ будани сукунати тоҷикҳо дар ин марзу бум далолат мекунад, ки замоне ривоятӣ ва таърихии ҳазораи дуюм ва якуми то мелод аст (Авесто 2001, 422-424).

Идомаи: ТАМАДДУНИ ТОҶИКӣ